Böbrekler vücudun neresindedir böbreklerin görevleri nelerdir böbrekler nasıl çalışır
Böbreklerin yapısı nasıldır ve vücudun neresinde bulunur?
Böbrekler; kırmızı-kahverenkte, parlak ve ince bir kapsülle örtülü, fasulye biçiminde iki organdır. Her böbreğin uzunluğu yaklaşık 10, genişliği 5 ve kalınlığı ise 3,75 cm.dir. Böbrekler karın bölgesinin arka kısmının iki tarafında, belin en üst kısmında, karın boşluğunun arkasında ve diyaframın altında bulunur.
Böbrekler nasıl çalışır?
Böbrekler, nefron olarak bilinen yüz binlerce küçük ünitelerden teşekkül etmiştir. Bunlar tübüller olarak adlandırılan mikroskobik kanallara boşalmaktadırlar. Her nefron başlı başına bir kimyasal fabrikadır ve kan plasması buradan geçerken idrar meydana gelmektedir. Nefronlar ürettikleri idrarı, toplama tübüllerine boşaltır, oradan böbreğin pelvisine ulaşır ve oradan da boruyu andıran bir idrar yolu ile sidik torbasına gider.
Böbreklerin başlıca görevleri nedir?
Kalbin pompaladığı kanın yaklaşık dörtte biri böbreklere naklolur. Nefronlar, içerilerinden geçen kandan artık ve zehirli maddeleri, fazla mineralleri ve suyu süzerek vücuttan dışarı çıkarırlar. Kandan bazı lüzumlu kimyasal ve başka maddelerin kaybını engellemek de böbreklerin görevleri arasındadır.
Böbreklerin çalışması bozulduğu hallerde ne meydana gelir?
a. Kan dolaşımında aşırı ölçüde kimyasal artıkların ve zehirlerin (toksin) toplanması.
b. Kan dolaşımına elzem kimyasal maddelerin idrara karışarak kaybolması.
c. Böbrek fonksiyonu bozulmuş olduğundan vücut dokularına uygunsuz kimyasal maddeleri ihtiva eden kan ve solüsyonların girmesi. Böbrekler muayyen bir derecenin üstünde bozuldukları takdirde, kimyasal bozgunluk öyle bir hadde ulaşır ki, hastanın hayatı artık kurtarılamaz.
Tek bir böbrekle normal ve sağlıklı bir hayat sürdürülebilinir mi?
Öteki böbrek normal fonksiyonlarını yapmaktaysa evet.
Böbreklerin normal fonksiyon yaptığı nasıl tespit edilebilir?
a. İdrar tahliliyle.
b. Kanın muhtelif unsurlarını kimyasal analizden geçirmekle.
c. Böbreklerin ve idrar kanal ve yollarının röntgen filmlerinin alınması ve bu filmlerin doktor tarafından incelenmesiyle.
d. Özel böbrek fonksiyonu testleriyle.
İdrar tahlili, böbrek hastalıkları için her zaman iyi bir analiz sayılır mı?
Hayır. Bazı hallerde böbrek fazlasıyla zedelenmiş olur ve idrar tahlili bunu göstermeyebilir. Bununla beraber, idrar tahlili çabuk, ucuza mal olan ve yapılması gerekli bir analizdir.
Böbreklerin bozuk çalışmasının genel sebepleri nelerdir?
a. Her genel ve ciddi iltihaplanma olayı.
b. Böbreklerin dışarı çıkış yolunun mekanik tıkanması.
c. Doğuştan beri var olan genel böbrek anormallikleri.
d. Böbrek tümörleri.
e. Vücuda giren ve böbrek yapısını zedeleyen zehirler.
f. Böbreklere kan akımını engellemeler.
g. Metabolik ve hormonal hastalıklar.
h. Kan akımında normal ölçüde mineraller toplanması veya suların boşalması (dehydration).
Şeker hastalığı (diabet) bir böbrek hastalığı mıdır?
Hayır. Şeker hastalığı genellikle bir pankreas hastalığıdır. Fakat teşhis idrar muayenesi yapılmakla kolaylaşmaktadır.
Bacaklarda, karında ve yüzde şişkinlikler her zaman böbreklerin hasta olduğunun belirtisi midir?
Muhakkak surette değil. Başka durumlar da bu gibi şişkinliklere neden olabilir.
Böbreklerin normal çalışması için çok miktarda su içilmesi gerekli midir?
Çok miktarda değil. Susamanızı gidermekle böbreklerin normal çalışması için gereken suyu almış olacaksınız.
Reklamları yapılan ve böbrekleri «temizlediği» bildirilen ilaçların alınması gerekli midir?
Hayır. Normal böbrekler kendi temizlenmelerini yaparlar. Normal olmayan böbreklerse bu gibi ilaçlardan yararlanamaz.
Arka ağrıları genellikle böbrek hastalığı olduğunu mu gösterir?
Bu ağrıların büyük çoğunluğunun böbreklerle hiçbir ilgisi yoktur. Bazı arka ağrıları böbrek bozukluğu ile ilgili olabilirlerse de, bunun teşhisi için doktor muayenesinden geçilmesi gereklidir.
Yüksek kan basıncı ile böbrek hastalığı arasındaki ilişki nedir?
Uzun bir süreden beri devam eden yüksek kan basıncı böbrekteki akımda engelleme yapabileceği için er geç böbrek hastalığına neden olabilir. Bunun tersine de, ciddi böbrek rahatsızlıkları yüksek kan basıncına neden olabilir.
Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar, böbreklerin en önemli damarı olan böbrek arterinde meydana gelen arteryosklerozun, aynı zamanda yüksek kan basıncına da neden olabildiğini göstermiştir.
Böbreklere uzanan kan damarlarına cerrahi müdahalede bulunmakla yüksek kan basıncının bazı hallerde tedavi edilmesi mümkün müdür.
Evet. Günümüzdeki teknik imkanlar röntgen ile böbreğe giden en önemli damarın daralmış olup olmadığı tespit edilebilmektedir. Bu durumun mevcut olduğu görülürse böbreğe uzanan başlıca arter üzerinde plastik ameliyat yapılmak suretiyle durum düzeltilir. Bu gibi ameliyatlar çoğunlukla iyi sonuç vermektedirler. Eğer arterin daralması arteryosklerosis yüzünden meydana gelmişse, o zaman bu damarın iç astarı temizlenerek genişletilmektedir ve teflon veya dachron’dan yapılmış bir yama yerleştirilmektedir. Bu yolda böbreğe gereken kan akımı temin edilecek ve çok vakalarda yüksek kan basıncının ortadan kalkması sağlanacaktır.
İdrarda albümin bulunması her zaman böbrek hastalığının belirtisi midir?
Kesin olarak değil. Bununla beraber idrarda albümin bulunması başka testler ve işlemler aksini gösterinceye kadar bir böbrek hastalığının nedeni veya belirtisi olarak kabul edilmelidir.
Bol idrar etmek bir böbrek hastalığı belirtisi midir?
Bazen. Fazla idrar fazla sıvı almaktan ileri gelebilir. Fakat, diabet (şeker) veya prostatın büyümesi de fazla idrarın nedenleri olabilir. Çok fazla idrar edildiği zamanlarda böbreklerde bozukluk olup olmadığını tespit için doktor muayenesinden geçmek gerekir.
Yatak ıslatılması böbrek hastalığı veya mesane yolunda zafiyet işaretleri midir?
Hayır. Bu gibi durumların büyük çoğunluğu ruhsal rahatsızlıklardan ileri gelir.
Böbreklerinden rahatsız olan bir kişinin beslenme düzeninde tuzun azaltılması gerekli midir?
Yalnız bazı durumlarda gerekebilir.
Kronik böbrek hastalıklarında hastaya verilen suyun azaltılması gerekli midir?
Yalnız bazı tip böbrek hastalığında, vücut lüzumundan fazla sıvıyı içerisinde tuttuğu hallerde gerekebilir.
Fazla et yemekleri, yumurta veya fazla tuz alınması böbrek hastalıklarına neden olabilir mi?
Hayır.
Sigara içmek böbreklere zararlı olabilir mi?
Hayır.
Fazla alkol almak böbreklere zarar getirebilir mi?
Büyük miktarda alkol almak bütün öteki dokular gibi, böbreklere de zararlı olabilir. Ciddi bir böbrek hastalığı olan kimsenin alkol almaması tavsiye edilir.
Fazla baharat alınması böbreklere zararlı olabilir mi?
Genellikle hayır. Ancak bir böbrek hastalığı mevcutsa tahriş sebebi olabilir.
İdrarda kan bulunmasının anlamı nedir?
Böyle bir hal, idrar yollarında bir bozukluğun olduğunu gösterebilir. Böyle bir durumda muhakkak surette hekime başvurulmalıdır.
İdrarda kan görünmesi her zaman bir böbrek hastalığının belirtisi midir?
Hayır. Kan, idrar yolundan, mesaneden veya mesaneden dışarıya idrarı taşıyan kanaldan gelmiş olabilir.
İdrarda bulanıklık veya idrar ederken ağrı çekilmesi her zaman böbrekte hastalık olduğunu mu gösterir?
Her zaman değil. Ancak idrar yolunda bir rahatsızlık olduğuna işaret olabilir. Böyle belirtilerle karşılaşanlar muhakkak surette ve acilen doktora danışmalıdırlar.
Bright hastalığı nedir?
Bu eski bir terim olup ünlü bir doktorun adıdır. Birçok böbrek hastalıklarında kullanılır.
Nefrit (böbrek iltihabı) nedir?
Böbreklerin anormal fonksiyon yaptıklarını belirten bir terimdir.
mailce.com