ANTİK KENT AFRODİSYAS

[melleseferi]

26.10.09 - Aydın’ın Karacasu ilçesindeki Afrodisyas antik kentinin o muhteşem kemerli hamamının duvarları, çatı sistemini taşıyamayacak yumuşak travertenlerden yapılmasaydı, Afrodisyas Müzesi orası olacaktı. Statik yetersizlik nedeniyle projeden vazgeçildi. 1989’da bugünkü müze binası yapıldı. Aydınlatma sisteminin temelini, müzenin tavan eteklerine ve cephesine açılan pencereler oluşturuyordu. 600 yıl bir heykel okuluna ev sahipliği yapan kentin mirası, 20 yıl boyunca, pencerelerden hiç bir engelle karşılaşmadan giren ışıkla aydınlatılmaya çalışıldı. Çağdaş müzecilik anlayışına hiç de uygun düşmeyen bu aydınlatma hatası, Afrodisyas’ın kurtarıcısı Geyre Vakfı tarafından düzeltildi. Müzeyi ışığına kavuşturma ve çağdaşlaştırma hareketine, hemen bitişikteki Sebasteion Müzesi Sevgi Gönül Salonu’nu tasarlayan Yüksek Mimar Cengiz Bektaş öncülük etti. Aydınlatma tasarımı için Yıldız Teknik Üniversitesi Aydınlatma Kürsüsü’yle çalıştılar. Tavan eteklerindeki pencereler kapatıldı. Göz hizasındaki pencerelerden gelen, ziyaretçilerin gözünü alan ışık, Cengiz Bektaş’ın büyükannesinin evinden esinlenerek yaptığı modern panjurlarla kontrol altına alındı. Müzenin ayrı renk ve cinsten mermerlerle kaplı zemini granit kaplandı. Ayrıca yapının girişine ve içeride rampalar yapılarak, müzeyi engellilerin de sorunsuz dolaşabilmeleri sağlandı. Akan çatı onarıldı. Yontuların arkasındaki tuğla duvarlar, arada havalandırma için boşluk bırakılarak alçıpanla kaplandı. 1.7 milyon lira tutan yenileme çalışmalarının sonunda müze çağdaş bir çehreye kavuşurken, hem ziyaretçilerin konforu, hem de sergilenen eserlerin güvenliği artırıldı. M.Ö 5000’lerde Prehistorik bir yerleşim merkezi olan Afrodisyas M.Ö 6. yüzyılda küçük bir köydü. İlk Afrodit tapınağı da bu devirde yapıldı. M.Ö 2. yüzyılda kurulan kentte 15 bine yakın insan yaşıyordu. M.Ö 1. yüzyılda Roma İmparatoru Augustus, kenti kişisel koruması altına aldı. M.S. 3. yüzyılın sonlarında Afrodisyas Roma İmparatorluğunun Karia Eyaletinin başkenti oldu. M.S 4. yüzyılın ortalarında da kentin etrafı surla çevrildi. M.S 6. yüzyıldan itibaren önemini kaybetmeye başladı. Küçük bir kasabaya dönen kent 12. yüzyılda tamamen terkedildi. Afrodisyas’tan 30 yıl önce çıkarılan Portico Tiberius Frizleri, o dönem henüz bir müze binası olmadığından sergilenmesi için İzmir Müzesi’ne gönderilmişti. Frizlerde, Afrodisyas kentinde yaşayanların rölyefleri yer alıyor. 30 yıldır İzmir’deki Varyant’ta, egzost dumanı ve yokuşu çıkan araçların yarattığı titreşimin etkisiyle yıpranan 84 farklı yüz, 30 yıl sonra çıkarıldıkları topraklarageri getirildi.>Hürriyet